Barbara Kuręda

Umiejętności w zakresie korzystania z informacji

podstawowe

ponadpodstawowe

• Uważnie słucha wypowiedzi innych oraz tekstów czytanych przez nauczyciela, kolegów i je rozumie.

• Czyta głośno i po cichu ze zrozumieniem; wyciąga wnioski.

• Korzysta z czytelni i biblioteki.

• Korzysta z różnych źródeł wiedzy i informacji, np. z podręczników, albumów, encyklopedii, słowników.

• Rozpoznaje teksty użytkowe, np. notatka do kroniki, zawiadomienie, list, zaproszenie, życzenia z różnych okazji.

• Czyta poprawnie, płynnie, wyraziście ze zrozumieniem.

• Sprawnie korzysta z różnych źródeł wiedzy i informacji, np. podręczników, albumów, encyklopedii, słowników.

Umiejętności w zakresie analizy i interpretacji tekstu

podstawowe

ponadpodstawowe

• Systematycznie poszerza zakres słownictwa.

• Wskazuje w tekście odpowiedni fragment i argumentuje swój wybór.

• Recytuje wiersze z uwzględnieniem: intonacji, siły głosu, tempa, pauz, akcentu logicznego oraz krótkie fragmenty prozy.

• Czyta książki i czasopisma wskazane przez nauczyciela i wypowiada się na ich temat.

• Korzysta z podręczników, ćwiczeń, zeszytów i innych pomocy dydaktycznych pod kierunkiem nauczyciela.

• Czyta książki i czasopisma wybrane przez siebie.

• Samodzielnie korzysta z podręczników, ćwiczeń i innych pomocy dydaktycznych.

• Potrafi wypowiedzieć się na temat przeczytanej książki.

• Odróżnia język poetycki od mowy potocznej.

• Systematycznie rozwija zainteresowania czytelnicze.

Umiejętności w zakresie tworzenia wypowiedzi

podstawowe

ponadpodstawowe

• Tworzy swobodnie kilkuzdaniowe ustne i pisemne wypowiedzi na określony temat.

• Potrafi napisać krótkie opowiadanie, list, opis, zaproszenie, zawiadomienie, ogłoszenie, notatkę, życzenia.

• Dba o kulturę wypowiedzi.

• Stawia pytania związane z wydarzeniami z życia, wypowiedziami nauczyciela i innych osób oraz omawianymi tekstami.

• Zna alfabet, potrafi wskazać różnicę między głoską i literą.

• Dzieli wyrazy na sylaby.

• Wyróżnia wyrazy w zdaniach i zdania w tekście.

• Pisze czytelnie, płynnie, w zeszycie w jedną linię, zdania i krótkie teksty z zachowaniem poprawnego kształtu liter, proporcji oraz właściwego rozmieszczenia.

• Przepisuje teksty z podręcznika, tablicy i innych źródeł.

• Pisze z pamięci i ze słuchu teksty, dba o poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną.

• W miarę możliwości samodzielnie wykonuje prace domowe.

• Bezbłędnie przepisuje teksty z podręcznika, tablicy i innych źródeł.

• Tworzy dłuższe pisemne wypowiedzi na dany temat.

• Zna i stosuje reguły gramatyczne i ortograficzne.

• Samodzielnie wykonuje prace domowe.

Umiejętności w zakresie odbioru muzyki

podstawowe

ponadpodstawowe

• Śpiewa piosenki ze słuchu, zbiorowo, z zastosowaniem zmian tempa, artykulacji i dynamiki.

• Śpiewa z pamięci hymn narodowy.

• Gra proste melodie ze słuchu i częściowo z nut na dostępnych mu instrumentach melodycznych.

• Gra proste rytmy na instrumentach perkusyjnych.

• Wykonuje inscenizacje piosenek i zabaw przy muzyce.

• Wykonuje i interpretuje ruchem zmiany dynamiczne słuchanych utworów muzycznych.

• Wykonuje ćwiczenia rytmiczne i reaguje ruchem na zmianę rytmu.

• Rozróżnia podstawowe elementy muzyki i znaki notacji muzycznej; zna podstawowe pojęcia.

• Słucha utworów muzycznych i niektóre z nich rozpoznaje.

• Rozróżnia ludzkie głosy (sopran, bas).

• Rozpoznaje brzmienie niektórych instrumentów melodycznych i perkusyjnych.

• Rozpoznaje podstawowe formy muzyczne: AB, ABA.

• Wyraża różnymi środkami charakter emocjonalny muzyki, np. malując ilustracje do słuchanych utworów.

• Tańczy podstawowe kroki, np. krakowiaka, polki, tańca kaszubskiego.

• Śpiewa piosenki jednogłosowo indywidualnie z zastosowaniem zmian tempa, artykulacji i dynamiki.

• Określa charakter i nastrój utworu muzycznego.

• Rozpoznaje barwy czterech głosów ludzkich oraz brzmienie niektórych instrumentów.

• Chętnie gra na wybranym instrumencie krótkie utwory z nut.

• Rozróżnia style w muzyce.

• Wie, do jakich grup należą poznane instrumenty.

• Zna wybrane przyśpiewki ludowe i wie, z którego regionu pochodzi dana melodia.

• Rozwija zainteresowania muzyczne

Umiejętności w zakresie tworzenia muzyki

podstawowe

ponadpodstawowe

• Akompaniuje do piosenek i zabaw.

• Improwizuje głosem i na instrumentach, zgodnie z podanymi zasadami.

• Improwizuje melodie do zrytmizowanych wierszy oraz do podanego tematu rytmicznego.

• Tworzy ilustracje muzyczne do opowiadań i wierszy.

• Swobodnie interpretuje ruchem tematy rytmiczne, piosenki, utwory instrumentalne.

• Gra na wybranym instrumencie melodycznym własne proste kompozycje.

• Potrafi zaprezentować fragment układu tanecznego według własnego pomysłu.

Umiejętności w zakresie percepcji sztuki

podstawowe

ponadpodstawowe

• Uczestniczy w życiu kulturalnym swojego środowiska.

• Zna placówki kultury działające na jego terenie.

• Wie, co to jest przekaz medialny. Wykorzystuje przekazy medialne we własnej twórczości. Rozumie, że nie wolno naruszać praw autora.

• Interesuje się życiem kulturalnym swojego środowiska i kraju.

Umiejętności w zakresie ekspresji przez sztukę

podstawowe

ponadpodstawowe

• W swoich pracach plastyczno-technicznych korzysta z różnych technik plastycznych, wykorzystuje różnorodne materiały, przybory i narzędzia.

• Uwzględnia w swoich pracach: wielkość, kształt, barwę, fakturę.

• Przedstawia i wyraża w swoich pracach własne przeżycia, obserwacje, marzenia, wyobrażenia, otaczającą rzeczywistość przyrodniczą i społeczną oraz świat fantazji.

• Projektuje i wykonuje płaskie i przestrzenne formy użytkowe, uwzględniając zasady kompozycji.

• Przyczynia się do upowszechniania kultury w środowisku szkolnym.

• Realizuje proste projekty, mające na celu kształtowanie własnego wizerunku.

• Uzasadnia swoje wybory technik, materiałów, narzędzi i przyborów.

Umiejętności w zakresie recepcji sztuki

podstawowe

ponadpodstawowe

• Określa dziedziny sztuk plastycznych, specjalności zawodowe, czynności, narzędzia, działy sztuki użytkowej, związek funkcji i formy.

• Rozróżnia dziedziny działalności twórczej człowieka: architektura, sztuki plastyczne, fotografika, film, telewizja, Internet, rzemiosło artystyczne, sztuka ludowa.

• Rozpoznaje wybrane dzieła sztuki należące do polskiego i europejskiego dziedzictwa kultury.

• Posługuje się podstawowymi pojęciami z dziedziny sztuki.

• Rozróżnia dziedziny działalności twórczej człowieka i wypowiada się na ich temat.

• Rozwija zainteresowania związane ze sztuką.

Umiejętności społeczne

podstawowe

ponadpodstawowe

Ocenia postępowanie swoje i innych, potrafi odróżnić, co jest dobre, a co złe.

• Rozpoznaje sygnały alarmowe (akustyczne) w sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych, właściwie na nie reaguje.

• Zna numery telefonów: pogotowia ratunkowego, policji, straży pożarnej i numer alarmowy 112.

• Właściwie reaguje w sytuacjach trudnych, niebezpiecznych, szuka lub udziela pomocy w sytuacjach zagrożenia.

• Rozumie swoje role i przestrzega norm postępowania jako członek różnych społeczności (np. dziecko, kolega, widz, pasażer).

• Rozumie, że trzeba dostosować swoje wymagania do sytuacji ekonomicznej rodziny.

• Nawiązuje pozytywne kontakty w grupie.

• Zna prawa i obowiązki ucznia.

• Wykazuje poczucie przynależności do rodziny, społeczności szkolnej, lokalnej.

• Uczestniczy w wydarzeniach organizowanych przez lokalną społeczność.

• Wykazuje szacunek i zrozumienie dla innych osób.

• Szanuje pracę własną i innych; wie, że pieniądze otrzymuje się za pracę.

• Poznaje pracę ludzi różnych zawodów i rozumie jej znaczenie.

• Podejmuje zadania wymagające troskliwości i opiekuńczości.

• Respektuje prawo innych do wypoczynku.

• Rozumie konieczność utrzymywania dobrych relacji z sąsiadami.

• Akceptuje różnice między ludźmi, przejawia zachowania tolerancyjne i szacunek dla odmienności; jest tolerancyjny wobec osób innej narodowości, tradycji kulturowej.

• Potrafi właściwie zachowywać się w sytuacji zagrożenia ze strony innych ludzi.

• Wie, do kogo zwrócić się o pomoc.

• Współpracuje z innymi w różnych sytuacjach.

• Zna zawody osób, które mogą pomóc w trudnych i niebezpiecznych sytuacjach.

• Zna swoją najbliższą okolicę i jej najważniejsze obiekty oraz nazwę regionu, w którym mieszka; zna tradycje tego regionu.

• Zna swoją narodowość i symbole narodowe oraz rozpoznaje flagę i hymn Unii Europejskiej.

• Wie, że są ludzie zasłużeni dla miejscowości, w której mieszka, dla Polski i dla świata.

• Wykazuje poczucie tożsamości kulturowej, historycznej i narodowej.

• Jest otwarty na nowe sytuacje i potrafi się w nich odnaleźć.

• Zna i zawsze przestrzega praw oraz chętnie wypełnia obowiązki ucznia, dziecka.

• Chętnie uczestniczy w działaniach charytatywnych na rzecz potrzebujących pomocy.

• Wie, że należy dbać o poprawne relacje z innymi ludźmi.

Umiejętności w zakresie postrzegania przyrody

podstawowe

ponadpodstawowe

• Obserwuje zmiany zachodzące w otaczającej rzeczywistości przyrodniczej i społecznej, dostrzega przyczyny i skutki, formułuje wnioski.

• Dostrzega w swoim otoczeniu przyrodniczym i społecznym cykle i regularności, funkcjonujące prawa i zależności.

• Wymienia charakterystyczne cechy krajobrazów Polski: nadmorskiego, nizinnego, górskiego.

• Wymienia kilka charakterystycznych i typowych zwierząt dla danego regionu Polski.

• Wymienia i rozpoznaje niektóre zwierzęta egzotyczne.

• Obserwuje zmiany zachodzące w przyrodzie oraz dostrzega ich przyczyny i skutki.

• Potrafi opisać życie w wybranych ekosystemach.

• Rozumie konieczność ochrony środowiska przyrodniczego, również w najbliższej okolicy; podejmuje działania na rzecz ochrony przyrody w swoim środowisku.

• Wie, jakie zniszczenia w przyrodzie powoduje człowiek.

• Zna wpływ światła, powietrza i wody na życie ludzi, roślin i zwierząt.

• Zna znaczenie wybranych skał i minerałów.

• Wyróżnia i nazywa części ciała oraz organy wewnętrzne, np. serce.

• Zna podstawowe zasady zdrowego odżywiania się.

• Rozumie konieczność systematycznej kontroli zdrowia;

stosuje się do zaleceń lekarzy (w tym stomatologa).

• Podejmując różnorodne aktywności, bierze pod uwagę

bezpieczeństwo swoje i innych.

• Dostrzega niebezpieczeństwa związane z: kąpielą,

zabawami na śniegu i lodzie, zjawiskami atmosferycznymi (burza, huragan, powódź, śnieżyca).

• Orientuje się w zagrożeniach ze strony roślin i zwierząt.

• Wie, co to jest wyżyna i potrafi wymienić jej charakterystyczne cechy.

• Potrafi wymienić różne zwierzęta żyjące w Polsce i rośliny rosnące na tym terenie (w tym nazwy gatunków chronionych).

• Zawsze przestrzega zasad właściwego odżywiania się.

• Interesuje się światem przyrody; systematycznie poszerza wiadomości.

Umiejętności w zakresie liczenia i sprawności rachunkowej

podstawowe

ponadpodstawowe

• Liczy (w przód i w tył) od danej liczby po 1.

• Liczy dziesiątkami w zakresie 100 i setkami w zakresie 1000.

• Zapisuje cyframi i odczytuje liczby w zakresie 1000.

• Porównuje dowolne dwie liczby w zakresie 1000 (słownie i z użyciem znaków <, >, =).

• Dodaje i odejmuje liczby w zakresie 100.

• Sprawdza wyniki odejmowania za pomocą dodawania.

• Rozwiązuje łatwe równania jednodziałaniowe z niewiadomą w postaci okienka.

• Pamięciowo mnoży i dzieli liczby w zakresie tabliczki mnożenia.

• Sprawdza wyniki dzielenia za pomocą mnożenia i odwrotnie.

• Oblicza długości linii łamanych, obwody prostokątów, trójkątów, kwadratów.

• Dokonuje obliczeń kalendarzowych (pełne miesiące).

• Wykonuje proste obliczenia zegarowe (pełne godziny).

• Wykonuje proste obliczenia, używając miar masy, pojemności.

• Wykonuje łatwe obliczenia w zakresie 1000.

• Stosuje wyrażenia dwumianowane w zapisie wyników pomiaru.

Umiejętności w zakresie dokonywania pomiarów

podstawowe

ponadpodstawowe

• Dokonuje pomiarów użytecznych w życiu związanych z: długością, ilością płynów, masą, temperaturą, czasem.

• Stosuje pojęcia: pół i ćwierć litra, pół kilograma, pół godziny.

• Posługuje się oznaczeniami i skrótami jednostek: długości, pojemności, czasu, masy.

• Mierzy i zapisuje wyniki pomiarów, stosuje jednostki miary (metr, centymetr, milimetr), używa pojęcia kilometr w sytuacjach życiowych.

• Waży przedmioty, używa jednostek masy: kilogram, pół kilograma, dekagram, gram.

• Odmierza płyny różnymi miarkami, używa określeń: litr, pół litra, ćwierć litra.

• Odczytuje wskazania zegarów, posługuje się pojęciami: pół godziny, kwadrans, minuta.

• Zapisuje i porządkuje chronologicznie daty.

• Odczytuje temperaturę.

• Odczytuje i zapisuje liczby w systemie rzymskim od I do XII.

• Rysuje odcinki o podanej długości.

• Dokonuje obliczeń zegarowych (pełne minuty).

• Sprawnie posługuje się zegarem w systemach 12- i 24-godzinnym.

• Sprawnie oblicza upływ czasu na zegarze.

Umiejętności w zakresie obliczeń pieniężnych

podstawowe

ponadpodstawowe

• Dokonuje obliczeń pieniężnych (cena – ilość – wartość) i radzi sobie w codziennych sytuacjach wymagających takich umiejętności.

Umiejętności w zakresie obliczeń pieniężnych

podstawowe

ponadpodstawowe

• Rozpoznaje i nazywa figury geometryczne: koło, kwadrat, prostokąt, trójkąt.

• Rozpoznaje i nazywa figury nietypowe, np. zachodzące na siebie.

• Rysuje figury symetryczne.

• Rysuje figury w powiększeniu i pomniejszeniu oraz zachowuje regularność w prostych motywach.

• Rozwiązuje proste zadania tekstowe.

• Rozwiązuje zadania tekstowe na porównywanie różnicowe.

• Rozwiązuje trudniejsze zadania tekstowe.

Umiejętności w zakresie znajomości środowiska technicznego

podstawowe

ponadpodstawowe

• Orientuje się, w jaki sposób powstały przedmioty codziennego użytku, np. meble.

• Rozpoznaje rodzaje środków transportu (samochody, statki, samoloty...).

• Rozpoznaje podstawowe narzędzia i przyrządy.

• Rozpoznaje urządzenia informatyczne (komputer, laptop, telefon komórkowy).

• Rozróżnia rodzaje budowli: budynki mieszkalne, biurowe, przemysłowe oraz wieże, tunele i mosty.

• Rozpoznaje urządzenia elektryczne, np. latarka.

• Określa wartość urządzeń technicznych z różnych punktów widzenia.

• Potrafi wymienić elementy budowy wybranych urządzeń.

• Wykonuje makietę wybranej budowli lub większej liczby obiektów.

Umiejętności w zakresie  bezpieczeństwa oraz praktyczne (od pomysłu do wytworu)

podstawowe

ponadpodstawowe

• Planuje kolejne czynności.

• Dobiera właściwy materiał i narzędzia.

• Potrafi pracować indywidualnie i w zespole.

• Utrzymuje ład i porządek w miejscu pracy i wie, dlaczego trzeba to robić.

• Potrafi odmierzać potrzebną ilość materiału.

• Potrafi ciąć papier i tekturę.

• Potrafi montować modele z papieru i tworzyw sztucznych, np. latawce, samoloty, makiety.

• Rozumie potrzebę organizowania działania technicznego.

• W miarę możliwości montuje obwód elektryczny pod kierunkiem nauczyciela.

• Bezpiecznie używa narzędzi, materiałów, urządzeń.

• Wie, jak bezpiecznie korzystać ze środków komunikacji i poruszać się po drogach (w tym na rowerze).

• Sprawnie korzysta z urządzeń informatycznych: telefon komórkowy, komputer, laptop.

• Projektuje i wykonuje płaskie i przestrzenne formy użytkowe, uwzględniając zasady kompozycji.

Umiejętności w zakresie sprawności fizycznej

podstawowe

ponadpodstawowe

• Bierze udział w marszobiegach.

• Poprawnie wykonuje ćwiczenia gimnastyczne i proste układy taneczne.

• Systematycznie wykonuje ćwiczenia gimnastyczne wzmacniające mięśnie brzucha i kręgosłupa.

• Sprawnie korzysta z różnych przyborów gimnastycznych.

• Systematycznie dba o własną sprawność fizyczną.

Umiejętności dotyczące treningu zdrowotnego

podstawowe

ponadpodstawowe

• Reaguje ruchem na różne sygnały wzrokowe i dźwiękowe.

• Pokonuje przeszkody, skacze, biega.

• Zna wszystkie pozycje wyjściowe do ćwiczeń.

• Wykonuje ćwiczenia: równoważne w różnych układach, kształcące skoczność i zwinność.

• Wykonuje przewrót w przód.

• Uprawia wybraną dyscyplinę sportową.

Umiejętności w zakresie sportu i wypoczynku

podstawowe

ponadpodstawowe

• Rzuca i chwyta, kozłuje, odbija i toczy piłkę.

• Jeździ na rowerze, rolkach, wrotkach.

• Bierze udział w grach i zabawach, zawodach sportowych.

• Respektuje zasady gier i zabaw oraz podporządkowuje się im.

• Właściwie reaguje na zwycięstwo i porażkę.

• Uprawia wybraną dyscyplinę sportową.

• Aktywnie uczestniczy w grach zespołowych, zawodach sportowych.

Umiejętności w zakresie bezpieczeństwa i higieny osobistej

podstawowe

ponadpodstawowe

• Dba o czystość ciała, prawidłową postawę, zęby, higienę osobistą, czystość odzieży oraz ład i porządek w otoczeniu.

• Wie, jak należy się odżywiać, gdy prowadzi się aktywny tryb życia.

• Przestrzega zasad bezpieczeństwa podczas zajęć ruchowych.

• Potrafi wybrać bezpieczne miejsca do zabawy.

• Wie, jak właściwie zachowywać się w sytuacji zagrożenia.

• Dostrzega niebezpieczeństwa związane z zatruciami pokarmowymi, środkami chemicznymi, narkotykami, grzybami, używkami, papierosami, lekami, ogniem, urządzeniami elektrycznym i gazowymi, molestowaniem seksualnym, wymuszeniami, ruchem drogowym, pozostawaniem bez opieki dorosłych.

• Rozumie zasady właściwego zachowania podczas imprez sportowych i przestrzega tych zasad.

• Bezpiecznie posługuje się nietypowymi przyborami gimnastycznymi.

• Zawsze przestrzega zasad bezpiecznej zabawy w różnych miejscach.

Umiejętności w zakresie edukacji komputerowej

podstawowe

ponadpodstawowe

• Umie obsługiwać komputer.

• Sprawnie posługuje się myszą i klawiaturą.

• Poprawnie nazywa najważniejsze elementy zestawu komputerowego i zna ich przeznaczenie.

• Samodzielnie uruchamia niektóre programy.

• Korzysta z poznanych opcji w programach.

• Wpisuje za pomocą klawiatury litery, cyfry i inne znaki,wyrazy, zdania i krótkie teksty.

• Wykonuje rysunki za pomocą wybranego edytora grafiki.

• Stosuje wybrane elementy formatowania tekstu (np. kopiowanie, usuwanie, pogrubianie).

• Zapisuje i drukuje opracowany samodzielnie tekst lub rysunek.

• Korzysta z Kalkulatora.

• Odtwarza animacje i prezentacje multimedialne.

• Przegląda wybrane przez nauczyciela strony internetowe (np. stronę swojej szkoły).

• Wyszukuje informacje, korzystając ze wskazanych przez nauczyciela adresów stron internetowych i umie z nich skorzystać.

• Dostrzega elementy aktywne na stronie internetowej, nawiguje po stronach w określonym zakresie.

• Posługuje się wybranymi programami i grami edukacyjnymi, rozwijając swoje zainteresowania i poszerzając zakres wiadomości.

• Sprawnie pisze, korzystając z edytora tekstu w programie Microsoft Word oraz tworzy rysunki w programie Paint.

• Sprawnie korzysta z przekazów multimedialnych; stosuje ich wytwory w swojej działalności twórczej (zgodnie z elementarną wiedzą o prawach autora).

• Sprawnie realizuje proste projekty w zakresie form użytkowych, w tym służące kształtowaniu własnego wizerunku i otoczenia oraz upowszechnianiu kultury w środowisku szkolnym (stosując określone narzędzia i wytwory przekazów medialnych).

Umiejętności w zakresie bezpieczeństwa

podstawowe

ponadpodstawowe

• Stosuje się do regulaminu obowiązującego w pracowni komputerowej.

• Bezwzględnie przestrzega zasad prawidłowego włączania i wyłączania komputera.

• Wie, że z komputera i z Internetu trzeba korzystać tak, by nie narażać własnego zdrowia i bezpieczeństwa.

• Zna zagrożenia wynikające z korzystania z komputera, Internetu i multimediów:

– wie, że praca przy komputerze męczy wzrok, nadweręża kręgosłup, ogranicza kontakty społeczne,

– ma świadomość niebezpieczeństw wynikających z anonimowości kontaktów i podawania swojego adresu,

– stosuje się do ograniczeń dotyczących korzystania z komputera, Internetu i multimediów.

• Wie, że dzieci powinny korzystać tylko z gier dostosowanych do wieku i poziomu umiejętności najmłodszych użytkowników komputerów.

• Doskonale zna regulamin obowiązujący w pracowni komputerowej i stosuje się do niego.

• Rozumie, że korzystając z sieci nie wolno ujawniać danych personalnych.

• Informuje innych o zagrożeniach.