Dorota Miłejko

Podstawa programowa z języka polskiego

 

WYMAGANIA EDUKACYJNE WRAZ Z  KRYTERIAMI OCENIANIA

 DLA KLASY IV

 

OCENĘ NIEDOSTATECZNĄ otrzymuje uczeń, który:

• nie opanował poziomu wymagań koniecznych w zakresie wiadomości z fleksji, fonetyki, składni, słownictwa, ortografii, w zakresie redagowania poznanych form wypowiedzi,
• nie opanował techniki głośnego i cichego czytania,
• wypowiedzi nie są poprawne pod względem językowym i rzeczowym,
• w wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych,
• nawet przy pomocy nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnień o elementarnym  stopniu trudności.
  
  OCENĘ DOPUSZCZAJACĄ otrzymuje uczeń, który osiągnął poziom wymagań koniecznych.
  Wymagania konieczne:

 

1) nauka o języku – uczeń:

• porządkuje wyrazy w kolejności alfabetycznej,
• odszukuje w słowniku ortograficznym potrzebny wyraz,
• prawidłowo dzieli wyraz na sylaby,
• odróżnia rzeczownik od innych części mowy,
• odróżnia rzeczowniki nazywające osoby, zwierzęta, przedmioty,
• stosuje w zdaniu wskazaną formę rzeczownika,
• dostosowuje formę orzeczenia do formy podmiotu we własnych wypowiedziach,
• rozwija zdanie pojedyncze nierozwinięte,
• zna i stosuje kropkę, znak zapytania, wykrzyknik na końcu zdania.

 

2) kształcenie literackie i kulturalne, formy wypowiedzi – uczeń:

• redaguje i projektuje zaproszenie, kartkę z życzeniami,
• redaguje krótki list: poprawnie przedstawia się, stara się pisać czytelnie, dba  o estetykę,
• czyta głośno, poprawnie,
• porozumiewa się bez użycia słów,
• wygłasza wiersz z pamięci,
• słucha z uwagą krótszych i dłuższych wypowiedzi,
• udziela odpowiedzi na zadane pytanie w formie wypowiedzenia pojedynczego,
• posługuje się zwrotami grzecznościowymi,
• opowiada zgodnie z chronologią,
• zna zwyczaje i obrzędy kultywowane w regionie, dba o kulturę języka ojczystego.
   

OCENĘ DOSTATECZNĄ  otrzymuje uczeń, który osiągnął poziom wymagań koniecznych i podstawowych.

Wymagania podstawowe:

1) nauka o języku – uczeń:

• rozumie różnice między głoską a literą,
• wyróżnia samogłoski i spółgłoski,
• odróżnia czasownik od innych części mowy,
• poprawnie używa form czasu teraźniejszego, przeszłego i przyszłego,
• rozumie kategorie gramatyczne przypadków, liczby i rodzaju,
• wyróżnia przymiotnik,
• używa spójników,
• stosuje różne rodzaje zdań ze względu na cel wypowiedzi,
• rozpoznaje zamierzony przez nadawcę cel wypowiedzi,
• rozpoznaje zdanie pojedyncze rozwinięte, nierozwinięte,
• wydziela zdanie z tekstu.

 

2) kształcenie literackie i kulturowe, formy wypowiedzi – uczeń:

• zna słownictwo związane z tematyką tekstów,
• buduje zdania pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte,
• redaguje proste opowiadanie,
• tworzy krótki opis,
• redaguje wypowiedzi zawierające proste informacje (np. przepisy),
• czyta z podziałem na role,
• własnymi słowami przekazuje przebieg wydarzeń,
• rozumie funkcje znaków interpunkcyjnych,
• wyróżnia dialog w tekście,
• rozumie pojęcie fikcji,
• rozpoznaje utwór prozatorski (poetycki),
• czyta i rozumie różne teksty kultury,
• postrzega zwrotkę jako graficznie wydzieloną część wiersza,
• liczy sylaby w wyrazie,
• rozpoznaje linijkę wiersza jako wers,
• rozumie pojęcie "rym", potrafi wskazać wyrazy rymujące się,
• wypisuje pary wyrazów rymujących się,
• rozpoznaje intencje nadawcy.

 

OCENĘ DOBRĄ otrzymuje uczeń, który osiągnął poziom wymagań koniecznych, podstawowych i rozszerzonych.

Wymagania rozszerzające:

1) nauka o języku – uczeń:

• odróżnia formy osobowe i nieosobowe czasownika,
• określa formy czasu, liczby, osoby,
• poprawnie pisze zakończenia bezokoliczników,
• rozróżnia zwroty od wyrażeń,
• rozróżnia przypadki, liczbę, rodzaj przymiotników,
• rozpoznaje w zdaniu podmiot i orzeczenie,
• ustala związki składniowe w zdaniu,
• dostrzega różnice między zdaniem pojedynczym a złożonym;

 

2)  kształcenie literackie i kulturowe, formy wypowiedzi – uczeń:

• wyróżnia wyrazy bliskoznaczne,
• rozumie znaczenie większości wyrazów,
• tworzy poprawny plan ramowy,
• redaguje dłuższy opis, list, opowiadanie, z zachowaniem cech tych wypowiedzi,
• zapisuje krótki dialog,
• czyta płynnie,
• dokonuje przedstawienia innych osób z zachowaniem form grzecznościowych,
• odróżnia fragmenty narracji od formy dialogu,
• dostrzega narratora, potrafi określić osobę, w której wypowiada się narrator,
• rozpoznaje rodzaje literackie i poznane gatunki,
• dokonuje przekładu intersemiotycznego,
• na podstawie lektury charakteryzuje (opisuje) postać literacką, omawia postępowanie bohaterów stosując słownictwo związane z określoną tematyką,
• dobiera epitety do wskazanych rzeczowników, posługuje się terminami: zwrotka, refren, rym,
• potrafi wskazać epitet, porównanie,
• wskazuje rymy dokładne – niedokładne,
• rozumie refren jako powtarzającą się część wiersza.
   

OCENĘ BARDZO DOBRĄ otrzymuje uczeń, który osiągnął poziom wymagań
koniecznych, podstawowych, rozszerzających i dopełniających.

Wymagania dopełniające:

1) nauka o języku – uczeń:

• dostrzega różne funkcje głoski "i",
• poprawnie artykułuje głoski w wypowiedzi ustnej,
• zna zasady akcentowania,
• poprawnie pisze "nie" z czasownikiem,
• poprawnie używa formy rodzaju męskoosobowego i niemęskoosobowego w czasownikach,
• tworzy przysłówek od przymiotnika,
• biegle odmienia rzeczowniki przez przypadki.
• konstruując formę wypowiedzi stosuje zdania złożone, pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte oraz równoważniki zdań,

2. kształcenie literackie i kulturowe, formy wypowiedzi – uczeń:
   • wyjaśnia znaczenie wyrazu na podstawie kontekstu,
   • tworzy plan ramowy w formie równoważników zdań,
   • przekształca plan, np. z równoważników zdań na zdania,
   • buduje i zapisuje dialog,
   • komponuje opowiadanie twórcze, baśń, list,
   • redaguje instrukcje, przepisy,
   • odróżnia opis od opowiadania,
   • stosuje elementy charakterystyki,
   • tworzy notatki, tabele, schematy,
   • we wszystkich wypowiedziach pisemnych przestrzega właściwej interpunkcji i reguł ortograficznych,

• odczytuje znaczenie symboliczne i przenośne dzieł kultury,
• czyta ze zrozumieniem na poziomie krytyczno-twórczym,
• rozpoznaje elementy świata przedstawionego,
• wyodrębnia cechy gatunkowe baśni,
• dostrzega różnice między utworem prozatorskim a poetyckim,
•  rozpoznaje cechy gatunkowe utworów prozatorskich,
• odczytuje przesłanie moralne baśni,
• odczytuje znaczenie symboliczne i przenośne różnych dzieł kultury,
• krytycznie odbiera reklamy,
• odróżnia środki wyrazu, którymi posługuje się literatura, film, teatr, radio,
• korzysta z różnych źródeł informacji,
• rozróżnia rodzaje filmu, teatru,
• wie, co to jest słuchowisko radiowe, komiks, tekst publicystyczny,
• wybiera informacje z czasopism,
• tworzy instrukcje, rebusy, zagadki,
• ma poczucie przynależności do wspólnoty regionalnej, narodowej, europejskiej,
• szanuje odmienność kultur, tradycji,
• świadomie uczestniczy w wydarzeniach kulturalnych,
• rozumie funkcje środków artystycznych,
• wskazuje podmiot liryczny
• recytuje wiersz z właściwą ekspresją,
• wyraża zrozumienie słuchanej wypowiedzi przez gest i mimikę,
• rozwija aktywne słuchanie,
• oddziela informacje ważne od mniej istotnych,
• dokonuje przekładu intersemiotycznego wysłuchanego komunikatu,
• uczestniczy w rozmowie,
• krytycznie i rzeczowo ocenia wypowiedzi własne i innych,
• stawia rzeczowe pytania, nazywa uczucia,
• dostrzega etyczny wymiar język,
•  posługuje się bogactwem słownictwa, różnorodnymi konstrukcjami składniowymi.

 

 

OCENĘ CELUJĄCĄ otrzymuje uczeń, który osiągnął poziom wymagań przewidzianych w podstawie programowej,

• twórczo i samodzielnie rozwija uzdolnienia i zainteresowania,
•  uczestniczy w konkursach w szkole i poza szkołą,
•  całkowicie poprawnie wypowiada się,
•  czyta czasopisma, książki (lektury nieobowiązkowe),
•  biegle odróżnia i nazywa części mowy, części zdania, swobodnie się nimi posługuje ze świadomością celu ich używania,
•  rozpoznaje i nazywa cechy głosek.

 

Formy sprawdzania wiadomości i umiejętności uczniów.

1. Krótkie odpowiedzi ustne.
2. Sprawdziany.
3. Testy z pytaniami w formie otwartej i zamkniętej.
4. Prace klasowe w postaci dłuższych form wypowiedzi (np. list, opowiadanie).
5. Kartkówki.
6. Prace domowe.
7. Czytanie na głos tekstu literackiego.
8. Recytacja wcześniej opanowanego na pamięć tekstu literackiego.
9. Regularne sprawdzanie umiejętności prowadzenia zeszytu.
10. Udział w konkursach oraz wszelkich uroczystościach szkolnych (okazjonalnych apelach).
11. Szczególna aktywność na zajęciach, zależnie od jej formy lub zakresu, nagradzana jest plusem  bądź oceną celującą.

 

ZASADY OGÓLNE:

OCENIANIE TO:

• integralna część procesu nauczania
• proces gromadzenia informacji
• wspieranie szkolnej kariery uczniów
• podnoszenie motywacji uczniów do kształcenia się

PRZEDMIOTEM NAUCZANIA I OCENIANIA SĄ: 

wiadomości , umiejętności , komunikowanie się

CELE OCENIANIA:

CEL OGÓLNY, który przyczynia się do nabycia następujących umiejętności (standardów nauczania):

czytanie, pisanie, rozumienie ,korzystanie z informacji ,wykorzystanie wiedzy w praktyce

CELE SZCZEGÓŁOWE

1. Ocenianie bieżące (wspomagające) ma na celu monitorowanie rozwoju ucznia, a w tym:

pomoc uczniowi w rozpatrywaniu i rozumieniu swoich słabych i mocnych stron oraz w ukierunkowaniu go do dalszej pracy,

przekazanie rodzicom (opiekunom) informacji o postępach ucznia, przekazanie nauczycielowi informacji o efektywności jego nauczania, właściwym doborze materiałów, metod i sposobów nauczania, przygotowanie do egzaminów i sprawdzianów zewnętrznych (przez stosowanie oceniania kryterialnego)

2. Ocenianie śródroczne i końcoworoczne ma:

• przekazać uczniowi informację na temat jego postępów w nauce języka polskiego
•  dostarczyć nauczycielowi odpowiedzialnemu za następny etap nauki informacji na temat poziomu wiedzy i umiejętności ucznia
• Monitorować system szkolny
•  różnicować i klasyfikować uczniów
• pomóc nauczycielowi w ewaluacji i modyfikacji procesu nauczania przedmiotu

 

INFORMACJE O POSTĘPACH UCZNIA gromadzi się:

•  w e-dzienniku
•  w zeszytach przedmiotowych
• w teczkach prac uczniów (zawierających np. sprawdziany, testy, wypracowania,)

 

O POSTĘPACH W NAUCE UCZEŃ I JEGO RODZICE INFORMOWANI SĄ W FORMIE:

•  oceny (stopnia szkolnego)
• , oceny opisowej (recenzji prac)
• , oceny ustnej (recenzji ustnej),
•  pisemnej – o zagrażającej na koniec okresu lub roku szkolnego ocenie niedostatecznej rodzice są powiadamiani przez nauczyciela lub wychowawcę na miesiąc przed klasyfikacją okresową (śródroczną i końcoworoczną).
•  

. FORMY SPRAWDZANIA POZIOMU OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW

1. test diagnostyczny –rozumiany jako obiektywna próba polegająca na wykonaniu przez uczniów różnego rodzaju zadań, ćwiczeń itp., w celu rozpoznania stanu ich wiedzy i umiejętności dla opracowania dalszej drogi postępowania;

Informacje szczegółowe:

a/ nauczyciel przeprowadza w zależności od potrzeb w ciągu całego cyklu kształcenia;

b/ jest zapowiedziany co najmniej 2 tygodnie wcześniej, z jednoczesnym określeniem przez nauczyciela zakresu i czasu trwania.

c/ wyniki testu diagnostycznego „po klasie III”/”na wejściu w kl. IV”/ stanowią jedynie diagnozę wiedzy i umiejętności ucznia i nie są podstawą do wystawienia stopnia bieżącego.

. 2. praca klasowa – rozumiana jako zaplanowane przez nauczyciela dłuższe samodzielne pisemne prace kontrolne uczniów przeprowadzane w szkole podczas zajęć edukacyjnych w celu sprawdzenia ich wiedzy i umiejętności (wg harmonogramu);

Informacje szczegółowe:

a) trwają jedną lub dwie godziny lekcyjne;

b) obejmują co najmniej jeden dział programowy; 

c) zawierają zadania uwzględniające wszystkie poziomy wymagań;

d) zapowiedziane są z tygodniowym wyprzedzeniem wraz z informacją o zakresie, celu, formie i kryteriach oceny;

e) są poprzedzone lekcją powtórzeniową;

f) zamiar przeprowadzenia pracy klasowej nauczyciel odnotowuje w dzienniku lekcyjnym;

g) nauczyciel poprawia pracę klasową w ciągu dwóch tygodni i powiadamia ucznia o wystawionej ocenie

 h) wyniki prac klasowych są przeliczane na ocenę bieżącą i wpisywane do dziennika lekcyjnego;

i) uczeń ma prawo do poprawy, która jest dobrowolna i odbywa się po lekcjach w ciągu 2 tygodni od rozdania prac. Poprawa może nastąpić tylko raz.

j) w przypadku opuszczenia pracy klasowej z krótkotrwałych / do 1 tygodnia/ przyczyn losowych uczeń ma obowiązek napisać ją w ciągu jednego tygodnia od dnia powrotu do szkoły, w takim przypadku uczeń nie ma możliwości pisania poprawy.

Wyjątek 3 stanowi długotrwała choroba / powyżej 2 tygodni/: wtedy o terminie poprawy decyduje nauczyciel przedmiotu w porozumieniu z uczniem;

k) w przypadku otrzymania oceny niedostatecznej przez ucznia piszącego pracę klasową po długiej nieobecności ma on prawo do poprawy tylko raz.

m) ocenę otrzymaną z poprawy pracy klasowej wpisuje się do dziennika obok stopnia z poprawianej pracy

 3. testy – rozumiane jako samodzielne pisemne prace kontrolne uczniów przeprowadzone podczas zajęć edukacyjnych i obejmujące określony materiał tematyczny;

4. kartkówka, sprawdzian pisemny, dyktando – rozumiane jako krótkie prace pisemne sprawdzające wiadomości i umiejętności uczniów i obejmujące jeden zakres tematyczny; Informacje szczegółowe:

a) nie są zapowiadane;

b) trwają nie dłużej niż 20 minut; 

c) nie podlegają poprawie;

d) o pisaniu kartkówki przez ucznia w przypadku jego losowej nieobecności lub choroby decyduje nauczyciel;

e) nie dopuszcza się możliwości sprawdzianu zaliczeniowego na koniec okresu (roku szkolnego);

5. odpowiedź ustna – rozumiana jako krótsza lub dłuższa ustna reakcja ucznia na pytanie skierowane do niego przez nauczyciela;

Informacje szczegółowe:

a) oceniając na stopień odpowiedź ustną nauczyciel bierze pod uwagę: -zawartość rzeczową, -argumentację (wyrażanie sądów, uzasadnienie), -stosowanie języka przedmiotu, -sposób prezentacji, -umiejętność formułowania myśli,

b) ocena z odpowiedzi ustnej moze być wyższa niż ocena przyporządkowana poziomowi wymagań,

c) krótkie odpowiedzi uczniów, merytoryczna aktywność na lekcji, oceniana jest plusem

6. indywidualna praca pisemna na lekcji – rozumiana jako samodzielne pisemne rozwiązanie zadania, problemu, odpowiedzi na pytania, opisu itp. podczas zajęć

7. praca długoterminowa – rozumiana jako samodzielne rozwiązywanie problemu podanego przez nauczyciela, na wykonanie tej pracy uczeń ma wyraźnie określony czas np. 2 tygodnie, miesiąc itp.; 

Informacje szczegółowe:

a) mają jednoznacznie określony przez nauczyciela termin wykonania (minimum 2 tygodnie);

b) oceniając prace długoterminowe nauczyciel bierze pod uwagę: -zrozumienie problemu, -zaplanowanie rozwiązania, -oryginalność rozwiązania, -realizację rozwiązania, -zastosowanie posiadanej wiedzy przedmiotowej, -sposób prezentacji rozwiązania.

c). praca pisemna wykonana w domu – rozumiana jako praca pisemna lub ustna zadana przez nauczyciela do samodzielnego wykonania w domu;

8. aktywność na zajęciach edukacyjnych – rozumiana jako czynne uczestniczenie ucznia w rozwiązywaniu problemu, tematu itp. podczas zajęć;

a) oceniana jest znakiem +; pięć uzyskanych + pozwala na dokonanie wpisu oceny bardzo dobry do dziennika  

9. zeszyt, zeszyt ćwiczeń – rozumiane jako zeszyty, w których uczniowie systematycznie prowadzą notatki, zapisy z lekcji oraz odrabiają prace domowe;

Informacje szczegółowe:

a) uczeń nieobecny przez dłuższy czas ma obowiązek uzupełnienia w/w zeszytów w terminie 1 tygodnia od dnia powrotu do szkoły.

b) sprawdzane są 1 raz w okresie- na ocenę 

c) Ocenianiu podlega: - zawartość merytoryczna - prawidłowość zapisu - czytelność, estetyka całości - systematyczność - przejrzystość 

KLASYFIKACJA I OZNACZENIA BŁĘDÓW W PRACACH PISEMNYCH:

rzeczowe (rzecz.)

logiczne (log.)

ortograficzne (ort.)

interpunkcyjne (int.)

literowe (graf.)

nie na temat (nt)

słownikowe – wyrazowe (jęz.)  

 frazeologiczne (jęz.)

fleksyjne (jęz.) s

łowotwórcze (jęz.)

składniowe (jęz.)

stylistyczne (jęz.)

PRZEWIDYWANE PRACE PISEMNE Z JĘZYKA POLSKIEGO: Klasa IV

1. Test diagnostyczny z czytania ze zrozumieniem na rozpoczęcie nauki w klasie IV

2. Prace pisemne na zadany temat po lekturach

3. Dyktanda 2 w okresie

4. Sprawdziany gramatyczne: • Części mowy • Części zdania i rodzaje zdań • Fonetyka: głoska a litera, podział na sylaby, poprawne akcentowanie

5. Dwa testy sprawdzające umiejętność czytania ze zrozumieniem (po 1 w okresie)